Materiały OCHRONA ŚRODOWISKA część pierwsza

I. ZANIECZYSZCZENIA  POWIETRZA
Najczęściej występujące (i trudne do usunięcia) zanieczyszczenia powietrza to pyły.

Podział zanieczyszczeń atmosfery 

• ze względu na pochodzenie - naturalne i antropogeniczne (powstałe w wyniku działalności człowieka)
• ze względu na stan skupienia - stałe (pyły, sadze, popioły) - ciekłe (środki ochrony roślin) - gazowe (tlenki niemetali N, S, C)

 kwaśne deszcze 

Powstawanie:

1. Dwutlenek siarki i tlenki azotu dostają się do atmosfery w wyniku działalności człowieka
2. Tlenki reagują z wodą tworząc kwasy siarkowy i azotowy (sprzyjają temu drobinki pyłu w powietrzu - cząsteczki kwasów osiadają na nich)
3. Kwaśne opady (deszcze, mgła i śnieg) opadają na powierzchnię ziemi.

 Skutki kwaśnych opadów: 

• zakwaszanie gleby prowadzące do ginięcia niektórych gatunków roślin i organizmów glebowych 
• uszkodzenia głównie igieł roślin nagonasiennych
• zaburzenia w funkcjonowaniu układu oddechowego ludzi i zwierząt
• niszczenie elewacji budynków i zabytkowych rzeźb z marmuru
• nasilona korozja metalowych elementów budowli

 efekt cieplarniany 

zobacz schemat powstawania efektu cieplarnianego

Atmosfera chroni Ziemię przed utratą ciepła (np. nocą kiedy promieniowanie nie dociera do powierzchni planety). Jest to naturalny efekt cieplarniany. 

Nadmiar gazów cieplarnianych (para wodna, dwutlenek węgla, metan i freony) powoduje nasilenie tego naturalnego efektu. Efekt cieplarniany powoduje wzrost średniej temperatury na Ziemi.
Skąd się biorą gazy cieplarniane tutaj

 skutki nadmiernego efektu cieplarnianego 

• topnienie lodowców na biegunach
• podnoszenie się poziomu wód w morzach i oceanach
• zwiększone parowanie wody, które powoduje lokalne susze lub powodzie
• zmiana kierunku wiatrów i prądów oceanicznych
• wzrost częstości występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych (fale upałów lub gwałtowne wyładowania atmosferyczne)

Część naukowców uważa, że zmiany klimatu, które obserwujemy nie są skutkiem działalności człowieka lecz zjawiskiem naturalnym (pojawiającym się co pewien czas w historii Ziemi)

e-podręcznik na temat efektu cieplarnianego  kliknij tutaj

 dziura ozonowa 


OZON - trzyatomowa cząsteczka tlenu
Na wysokości 20-50 kilometrów nad Ziemią powstaje ozonosfera, która chroni organizmy żywe przed promieniowaniem ultrafioletowym pochodzącym ze Słońca. Promienie UV uszkadzają DNA co może prowadzić do zmian nowotworowych. Uszkadza także plankton roślinny co powoduje zmniejszone pochłaniania dwutlenku węgla.
Od lat 80 XX wieku obserwuje się zmniejszenie grubości warstwy ozonu szczególnie nad Anktarktydą.
Gazy niszczące warstwę ozonu to: tlenki azotu, freony i halony.
Jeśli chcesz wiedzieć co to są halony kliknij https://pl.wikipedia.org/wiki/Halony
Ozon tuż przy powierzchni ziemi jest szkodliwy - blokuje fotosyntezę u roślin i uszkadza błony komórkowe zwierząt.

 smog 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Smog

Smog to rodzaj gęstej mgły zawierającej zanieczyszczenia powietrza.

• Smog kwaśny (typu londyńskiego) - powstaje nad dużymi miastami, w zimnych porach roku
• Smog fotochemiczny (typu Los Angeles) - powstaje przy ruchliwych ulicach w czasie dużego nasłonecznienia