dendryt - wypustka komórki nerwowej krótsza doprowadza impulsy nerwowe do ciała komórki
akson - wypustka dłuższa komórki nerwowej przewodzi impulsy nerwowe od ciała komórki
osłonka mielinowa - Mielina to substancja wytwarzana przez komórki otaczające aksony komórek nerwowych. W ośrodkowym układzie nerwowym są to oligodendrocyty, natomiast w obwodowym układzie nerwowym są to komórki Schwanna (lemocyty).(nie musisz tego, co podkreślone wiedzieć)
Osłonka mielinowa izoluje akson (impuls nerwowy nie przeskakuje na inny akson) i przyspiesza przewodzenie impulsu.
synapsa - to miejsce połączenia komórek nerwowych (łączy akson jednej komórki nerwowej z dendrytem następnej)
Synapsa zamienia impuls nerwowy na neuroprzekaźnik wydzielany przez zakończenie aksonu. Dendryt odbiera cząsteczki neuroprzekaźnika (za pomocą receptorów) co powoduje znów wytworzenie impulsu nerwowego (prądu elektrycznego)
Między neuronami występują komórki glejowe - stanowią obok komórek nerwowych drugi składnik tkanki nerwowej. Czasami wszystkie rodzaje komórek glejowych określane są wspólnie jako neuroglej. Komórki glejowe pełnią różne funkcje: odżywiają komórki nerwowe, budują osłonki mielinowe i wykonują inne czynności wspomagające neurony.
Budowę komórki nerwowej i synapsy znajdziesz tutaj
2. Budowa układu nerwowego
Ogólny plan budowy układu nerwowego znajdziesz tutaj
Ze względu na budowę można podzielić układ nerwowy na:
a) ośrodkowy w jego skład wchodzą: mózgowie (czyli mózg, móżdżek i rdzeń przedłużony) i rdzeń kręgowy
b) obwodowy ( w jego skład wchodzą nerwy czaszkowe i rdzeniowe)
Ośrodkowy układ nerwowy jako centrum kontroli czynności życiowych organizmu musi być szczególnie dobrze chroniony przed urazami i wpływem czynników zewnętrznych. Mózgowie i rdzeń kręgowy są osłaniane przez:
- elementy kostne – kości czaszki chronią mózgowie, a kanał kręgowy – rdzeń kręgowy;
- płyn mózgowo-rdzeniowy, będący przesączem osocza krwi, który amortyzuje wstrząsy i dostarcza do komórek nerwowych substancje odżywcze oraz odbiera z nich ich produkty przemiany materii;
- 3 błony zbudowane z tkanki łącznej, zwane oponami mózgowo-rdzeniowymi.
Rysunek przedstawia centralny (inaczej ośrodkowy) układ nerwowy i nerwy obwodowe
MÓŻDŻEK jest odpowiedzialny za:
a) utrzymanie równowagi
b) napięcie mięśni
c) koordynację ruchów
RDZEŃ PRZEDŁUŻONY reguluje takie czynności jak:
a) oddychanie
b) praca serca
c) regulacja ciśnienia krwi
d) trawienie
e) utrzymanie stałej temperatury ciała
MÓZG - składa się z 2 półkul, z których każda działa nieco inaczej ale obie współpracują
Zobacz jak działają obie półkule tutaj
Kora mózgowa dzieli się na płaty.
a) czołowy
b) skroniowy
c) ciemieniowy
d) potyliczny
Budowę pola ruchowego możesz zobaczyć tutaj
Ze względu na sposób działania układ nerwowy można podzielić na:
a) somatyczny
b) autonomiczny (część współczulna i część przywspółczulna)
Somatyczny układ nerwowy - steruje pracą mięśni szkieletowych, umożliwia kontakt organizmu ze środowiskiem (za pomocą narządów zmysłów), jego działanie podlega naszej woli.
Autonomiczny układ nerwowy - kieruje pracą narządów wewnętrznych, procesami przemiany materii, jego działanie nie podlega naszej woli (choć możemy sobie je uświadamiać np. że szybciej bije nam serce na widok ukochanego)
To najlepszy rysunek jaki znalazłam. Ale jest błąd - przy jelicie, w układzie przywspółczulnym powinno pisać pobudzenie perystaltyki (a nie pobudzenie przysadki)
Przypominam - perystaltyka to ruchy robaczkowe jelit, ruchy popychające pokarm w jelicie.
Wystarczy zapamiętać!
Część współczulna uaktywnia się w sytuacji zagrożenia oraz silnych emocji (zwiększa szybkość skurczów serca, rozszerza oskrzela, podnosi ciśnienie krwi ale spowalnia trawienie)
Część przywspółczulna odpowiada za relaks (spowalnia tętno, obniża ciśnienie krwi, zwęża oskrzela, pozwala spokojnie trawić pokarm)
3. Działanie układu nerwowego
Teraz zadanie
Na schemacie przedstawiono elementy łuku odruchowego.
Jeśli masz z tym problem zajrzyj tutaj
O odruchach przeczytasz tutaj
Zadanka do zrobienia tutaj
i tutaj
i jeszcze tutaj
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz